Nếu như bạn mong muốn giao tiếp tiếng Anh thành thạo, chuyên nghiệp từ 3 tới 6 tháng thì cuốn sách này sẽ làm bạn thất vọng. Thực tế cho thấy chưa có ai mới bắt đầu học tiếng Anh có thể giao tiếp được trôi chảy trong thời gian từ 3 – 6 tháng. Đó là ảo tưởng. Nhưng nếu như bạn đang tìm kiếm làm như thế nào có thể sử dụng tiếng Anh giao tiếp thành thạo, chuyên nghiệp trong 1 năm tới thì xin chúc mừng bạn. Tôi tin rằng những bí mật được tiết lộ trong cuốn sách này sẽ làm bạn thỏa mãn với điều đó. Có rất nhiều người học tiếng Anh lâu năm nhưng vẫn không giao tiếp được. Có những người học tiếng Anh tại các trung tâm khác nhau nhưng vẫn không giao tiếp được. Hầu hết chúng ta học ngoại ngữ gần 12 năm cũng không giao tiếp được. Phải chăng có điều gì đó mà những người chúng ta còn thiếu? Cuốn sách này sẽ chỉ ra cho bạn thấy yếu tố then chốt để thành công với tiếng Anh.
Nó không phải là phương pháp học, nó cũng không phải là môi trường, cũng không phải là đối tác .. Tuy nhiên trong bất kỳ cuộc thi hay cuộc chơi nào cũng vậy cả, thường chỉ có 5% là những người xuất sắc vượt trội và đạt được những thành tích đáng ngưỡng mộ. Chính vì vậy bạn có quyền lựa chọn, ở khu vực 95% hay 5% là do bạn quyết định. Rất nhiều người đọc cuốn sách này. Nhưng 95% mọi người không đọc hết nó và đó chính là cách mà những người đó đã thất bại. Bởi vì cách mà họ bỏ cuộc trong một cuộc thi nhỏ là đọc hết một cuốn sách này thì đó cũng chính là cách họ bỏ cuộc trong hành trình học tiếng anh. Nhưng tôi tin, bạn sẽ lựa chọn đứng vào top 5% những người xuất sắc nhất , phải không nào? Nếu như bạn đã sẵn sàng để sử dụng tiếng Anh trong 1 năm tới thì tôi tin chắc rằng đây chính là quyển sách quan trọng nhất mà bạn cần đọc. Hãy đọc, tin tưởng và thực hành. Tôi tin rằng bạn sẽ đạt được những kết quả kỳ diệu trong 1 năm tới.
LỜI GIỚI THIỆU
Xin chào bạn, tôi là Nguyễn Thị Hà Bắc. Năm nay tôi 23 tuổi, tôi là cựu sinh viên đại học Ngoại thương (2011-2015), khoa Tiếng Anh thương mại (K50). Công việc chính hiện tại của tôi là thông dịch cho các khoá học của các diễn giả nước ngoài. Tôi đã làm thông dịch viên được 3 năm và giảng dạy tiếng Anh được 1,5 năm. Tiếng Anh luôn là niềm cảm hứng say mê bất tận trong tôi. Tôi cũng đã từng như các bạn, cũng đã từng “một thời” vật lộn với tiếng Anh và khổ sở vì nó. Cho đến tận khi bước chân vào giảng đường Đại học năm nhất, tôi mới phát hiện ra là từ trước giờ “vốn liếng tiếng Anh” của mình không thể sử dụng được, do học theo các phương pháp không hiệu quả từ trước tới giờ. Trong quá trình tác nghiệp, rất nhiều anh/chị đã hỏi tôi làm như thế nào để học tiếng Anh được hiệu quả, tôi cũng đã chia sẻ với khá nhiều người con đường tự học hiệu quả, và rồi càng ngày càng có nhiều người hỏi.
Các lớp học được mở ra trong năm 2015 không đủ đáp ứng vì tôi chỉ có một mình nhưng số người muốn học thì lại quá nhiều. Chính vì thế, tôi đã chọn cách viết cuốn sách này để phần nào có thể giúp được các bạn đi đúng hướng hơn trong việc học. Những điều trong cuốn sách này là tổng hợp của những năm tháng tự mày mò tìm các cách học hiệu quả từ những người thầy về ngôn ngữ, cũng như trải nghiệm học cá nhân tự đúc rút và những kiến thức bổ sung từ các lớp học tôi có tham gia thông dịch. Tôi xin cảm ơn các thầy cô khoa tiếng Anh Thương mại trường Đại học Ngoại thương Hà Nội. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Giáo sư, thầy Lê Khánh Bằng đã giúp tôi được học về phương pháp Tự học Ngoại ngữ hiệu quả bằng phương pháp thiền. Tôi xin cảm ơn tiến sỹ AJ Hoge, Steve Kaufman, và nhiều nhà ngôn học khác vì đã đóng góp những nghiên cứu quan trọng về việc học ngoại ngữ hiệu quả. Lời cuối cùng tôi xin cảm ơn các bạn, chính các bạn là nguồn động lực cho tôi để tôi hoàn thành cuốn sách đầu tiên này.
Nguyên tắc quan trọng: Thái độ học quan trọng hơn tất cả Thật là không ngoa khi phóng đại tầm quan trọng của yếu tố “thái độ” của người học. Thực chất đây chính là yếu tố quyết định sự thành công của việc học ngoại ngữ. Bạn có yêu thích thứ tiếng mình đang học không? Bạn có nghĩ rằng mình có thể thành công hay không? Bạn có đang thấy chính mình là người nói tiếng Anh trôi chảy không? Bạn có phải là một người học độc lập không? Đây là những yếu tố quan trọng để đánh giá sự thành công của việc học ngôn ngữ. Nếu như tất cả câu trả lời của bạn là có thì thật may mắn tôi tin chắc rằng bạn sẽ sử dụng được tiếng Anh thành thạo và chuyên nghiệp trong thời gian tới. Hãy nhớ rằng thái độ học ngoại ngữ mới là điều quan trọng nhất. Khi bạn có một thái độ học đúng đắn như sự tập trung, sự yêu thích, sự vui vẻ, sự độc lập thì bạn đã thành công phần lớn rồi. Nguyên tắc quan trọng: Học ngôn ngữ không liên quan đến tài năng bẩm sinh Có những người học nhanh hơn người khác. Có một số người phát âm tốt hơn.
Tại sao lại như vậy? Tôi càng ngày càng được thuyết phục rằng vấn đề nằm ở thái độ của người học chứ không phải tài năng. Gần như tất cả những người học ngoại ngữ tốt đều có điểm chung. Họ không sợ hãi, họ có thể buông bỏ những thứ không cần thiết (sự xấu hổ, cấu trúc câu khác so với tiếng mẹ đẻ…) Họ không đặt nhiều câu hỏi rằng tại sao tiếng Anh lại được diễn đạt như thế này mà không phải thế khác, tại sao tính từ lại đứng trước danh từ, hay những câu hỏi đại loại như vậy. Tôi không chắc rằng thái độ này thì có dạy được cho người khác hay không. Nhưng tôi tin rằng một người thầy giỏi có thể truyền cảm hứng để học trò có được thái độ như thế này. Khi công tắc chính đã được bật thì mọi thứ về sau sẽ thật dễ dàng (thái độ khai thông thì học gì cũng vào). Đương nhiên việc học theo các phương pháp học hiệu quả cũng vẫn quan trọng. Tôi sẽ trình bày về phương pháp học ở những phần tiếp theo. Trên thế giới có khoảng 1.000.000.000 người sử dụng được tiếng anh thành thạo. Vậy tất cả họ đều có tài năng bẩm sinh sao. Tất nhiên là không rồi. Tôi muốn nhấn mạnh rằng việc học ngôn ngữ hoàn toàn không liên quan đến tài năng bẩm sinh.
Tất cả là do sự luyện tập mà thành công. Nguyên tắc quan trọng: Càng tự do càng tốt Stephen Krashen là người đã có ảnh hướng lớn đến cách tôi tiếp cận cũng như học ngoại ngữ, đã từng nói rằng mục tiêu chính của người dạy ngoại ngữ là tạo điều kiện để học trò có thể trở thành người học độc lập. Người học càng độc lập bao nhiêu, kết quả nhận được càng xứng đáng bấy nhiêu và chính họ sẽ nhận ra rằng sự độc lập chính là chìa khoá để học ngoại ngữ thành công. Tự do ở đây có thể hiểu theo nhiều nghĩa. Người học phải nỗ lực để trở nên càng độc lập càng tốt, để không bị phụ thuộc vào những lời giải thích của giáo viên, độc lập khỏi những bài khoá trong sách giáo khoa, độc lập khỏi lớp học ngoại ngữ. Đương nhiên thì giáo viên là người có vai trò dẫn dắt, giải đáp thắc mắc, khuyến khích động viên chúng ta và thi thoảng giải thích thêm về thứ tiếng chúng ta đang học. Nhưng vai trò đó càng bé nhỏ bao nhiêu càng tốt, người học phải là trọng tâm! The learner needs to be free of prejudice. I remember when I started learning Chinese, I had another Canadian learning with me. When he discovered that in Chinese the structure for saying Người học nên tự do chọn lựa mình muốn học tài liệu nào, chọn từ hay cụm từ nào để học, hay tự chọn hoạt động học mà phù hợp với tâm trạng của mình và đa dạng hoá các hình thức học theo ý muốn của mình.
Phương pháp học hay kĩ thuật học nào mà đem đến cho người học sự tự do tối đa thì chính là cách học hiệu quả nhất. Cách học này chính là NGHE và ĐỌC. Một cuốn sách hay máy phát mp3 player tuy nhỏ nhắn xinh xắn nhưng lại là những công cụ học ngoại ngữ cực kì hiệu quả và đầy sức mạnh. Chúng ta có thể đem chúng đi bất cứ đâu và sử dụng chúng bất cứ khi nào ta muốn. Như vậy chúng ta sẽ không bị phụ thuộc vào việc tìm người bản xứ để trò chuyện cùng họ. Thậm chí là có rất nhiều người bản xứ ở xung quanh, nhưng không chắc rằng họ có hứng thú nói chuyện với chúng ta hay không vì nhiều khi chúng ta cảm thấy bí chủ đề khi nói chuyện với họ hoặc họ không thích thứ mà ta thích. Như vậy việc học sẽ rất bị phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài. Nếu trò chuyện với người bản xứ và việc đó bạn cảm thấy yêu thích và tận hưởng nó thì cũng được thôi không sao cả nhưng điều này là không cần thiết bởi vì không phải lúc nào họ cũng sẵn sàng trò chuyện với chúng ta. Còn sách và mp3 thì lúc nào chúng ta cũng có thể chủ động dùng bất cứ lúc nào.
Chúng ta có thể chọn đọc cái gì, nghe cái gì, khi nào nghe, khi nào đọc, tất cả đều rất chủ động, thậm chí nghe lại, đọc lại nhiều lần. Sự tiếp xúc và đắm mình trong nhiều cụm từ, âm thanh của ngôn ngữ đang được đọc và lúc nào cũng bên mình như vậy, nó khiến việc học của chúng ta trở nên tự do! Nguyên tắc quan trọng: Đảm bảo quá trình học cần vui vẻ Tôi thường chứng kiến những người cảm thấy “phải” học ngoại ngữ để xin việc dễ hơn, hay thi một cái chứng chỉ để ra trường. Những người này phải vật lộn rất khổ sở. Họ học nhưng bế tắc, căng thẳng, giống như đâm đầu vào tường vậy! Họ không thể đạt được sự trôi chảy và thoải mái khi nói hay kết quả mà họ mong muốn, họ học theo “thị hiếu”, họ theo đuổi những mục tiêu không cần thiết, họ không biết mình thích học cái gì. Những người tận hưởng quá trình học ngoại ngữ thì kết quả thường tốt hơn. Họ thâm chí không cần môi trường tiếng Anh để có thể giỏi. Đây là những người tận hưởng việc học nghe và học đọc một mình, tận hưởng việc khám phá ngôn ngữ, lịch sử cũng như văn hoá và vẻ đẹp của thứ tiếng họ dang học. Những người này thường đạt kết quả tốt không thành vấn đề họ học tiếng Anh ở đâu, ở Việt Nam hay ở nước ngoài.