


LỜI MỞ ĐẦU
Chào các bạn,
TOEIC hiện nay là một trong những kỳ thi tiếng Anh phổ biến nhất, được ngày càng nhiều trường đại học đặt làm điều kiện bắt buộc để ra trường. Không chỉ vậy, số lượng các công ty sử dụng TOEIC làm thang đo để đánh giá mức lương nhân viên cũng đang gia tăng đáng kể. Ở các nước phát triển như Nhật, Hàn Quốc, TOEIC cũng được các công ty ưa chuộng khi đánh giá khả năng tiếng Anh. Do đó, khi Việt Nam trên đường hội nhập, các công ty muốn nâng cao chất lượng ngoại ngữ, chắc chắn TOEIC sẽ còn trở nên phổ biến hơn nữa.
Kinh nghiệm bản thân của mình cho thấy mặc dù hầu hết các bạn đều chọn TOEIC kỹ năng Nghe – Đọc nhưng thật sự sau khi học xong, nếu chuyển sang học Nói, Viết các bạn đều tiến bộ nhanh hơn nhiều so với các bạn chưa học TOEIC bao giờ. (Hãy nghĩ đến sự phát triển của một đứa trẻ: trước khi nói hay viết được, đứa trẻ đã trải qua nhiều năm tháng để xây dựng “nền” bằng cách nghe, đọc.) Dĩ nhiên, sẽ vẫn có mẹo trong kỳ thi TOEIC, nhưng thật sự những mẹo đó chỉ giúp các bạn tăng được tối đa 50/990 điểm, còn lại chính là thực lực của các bạn.
Những phân tích trên cho thấy rằng TOEIC không chỉ là một chứng chỉ Anh ngữ đơn thuần mà còn có thể là chìa khóa mở ra nhiều cơ hội thăng tiến sau này. Dù vậy, việc học TOEIC đối với nhiều bạn là không hề đơn giản. Mình đã nghe có những bạn ra trường 1–2 năm vẫn chưa có được tấm bằng đại học vì thi TOEIC không đủ điểm chuẩn. Mình cũng đã nghe có những bạn phải vật vã thi 5–6 lần hoặc nhiều hơn nhưng mãi mà không qua. Có thể hiểu được cảm giác của các bạn khi cố gắng 4–5 năm trời hoàn thành hết các môn để rồi đành ngậm ngùi đợi sang năm sau hoặc năm sau nữa chỉ vì “nợ” TOEIC. Đó là một sự lãng phí công sức, thời gian, tiền bạc và thậm chí tuổi trẻ của các bạn.
Quyển e-book này được viết ra để chia sẻ những kinh nghiệm học của bản thân mình, từ góc nhìn của một người đi học – đi thi cũng như từ trải nghiệm và quan sát của một người đi dạy qua nhiều năm. Những đúc kết đó sẽ giúp các bạn tránh được va vấp, biết chọn được con đường phù hợp và học tập một cách hiệu quả. Nhờ đó, bạn sẽ rút ngắn được thời gian mò mẫm, tiết kiệm công sức và tiền bạc. Dĩ nhiên, mỗi người đều có cách học khác nhau nên không thể áp dụng một cách rập khuôn. Quan điểm của mỗi người cũng sẽ thay đổi theo thời gian cùng những trải nghiệm. Điều quan trọng nhất chính là sự xét đoán của bản thân bạn: nếu hiệu quả thì hãy sử dụng.
BÍ KÍP TỰ HỌC NGHE TOEIC 495/495
Chào các bạn,
Do page của chúng ta có nhiều bạn thắc mắc về phần nghe trong TOEIC nên hôm nay mình sẽ viết một note để chia sẻ những kinh nghiệm mình đã tích lũy được trong quá trình đi thi.
Trước hết, mình xin giới thiệu về bản thân. Mình tên là Hoàng Ân. Mình đã thi TOEIC vào tháng 5/2014 và đạt tổng điểm 975, trong đó điểm phần nghe là 495/495. Để đạt được điểm số này, mình đã trải qua một quá trình mò mẫm, thử nghiệm và đúc kết ra được một số bài học quý giá. Hy vọng nó sẽ giúp ích cho các bạn đang chuẩn bị cho kỳ thi.
I. Những phương pháp luyện nghe thông dụng (và trải nghiệm của mình)
Trước đây phần nghe TOEIC là phần mình cảm thấy “khó nuốt” vì mỗi lần nghe xong là đủ thứ tâm trạng: bấn loạn (nghe nhiều quá), uất hận (nghe kịp mà đánh sai đáp án) và mệt mỏi (100 câu!!!). Mình đã tìm kiếm các phương pháp luyện nghe để cải thiện phần này. Dưới đây là những gì mình đã thử và trải nghiệm.
1. Nghe thụ động
Theo phương pháp này, chúng ta nên tạo ra một môi trường nghe hoàn toàn để “tắm ngôn ngữ”. Qua thời gian, các âm đó sẽ “thấm” vào chúng ta như cách mà người bản xứ học ngôn ngữ của họ. Mình làm theo bằng cách mở máy tính phát tiếng Anh suốt hàng giờ liền, kể cả khi ngủ.
Kết quả sau mấy tuần, mình nhận ra hai khuyết điểm:
- Thứ nhất, khá tốn điện (mở máy hàng giờ).
- Thứ hai, đầu óc mệt mỏi, nặng nề, khả năng nghe vẫn vậy.
Sau đó mình đọc được rằng có người ở nước ngoài 10 năm vẫn không nghe hiểu được tiếng Anh, và nhận ra: “Tại sao người đó ở nước ngoài 10 năm, tắm ngôn ngữ hàng ngày mà vẫn không nghe được?”. Cuối cùng, mình nhận ra phương pháp này không hiệu quả nên từ bỏ.
2. Chép chính tả
Phương pháp này là nghe và ghi ra giấy hoặc đánh máy tất cả những gì nghe được. Mình từng áp dụng khi ôn TOEIC, làm xong một test rồi nghe đi nghe lại để đánh máy toàn bộ. Kết quả: sau 4–5 test, điểm nghe vẫn giậm chân tại chỗ, thậm chí có bài thấp hơn.
Khuyết điểm:
- Tạo thói quen muốn nghe từng từ → dễ mệt, mất tập trung.
- Khi bỏ lỡ một từ, não quá tải → mệt mỏi, buồn ngủ.
- Do tập trung từng từ nên bỏ qua ý nghĩa toàn câu.
- Và… khá mỏi tay.
Sau hai lần thử nghiệm, điểm nghe không tăng, mình quyết định tự tìm cách luyện riêng.
II. Tại sao chúng ta không nghe được? Và làm sao để khắc phục?
Có 3 nguyên nhân chính khiến chúng ta không nghe được:
1. Thiếu từ vựng
Từ vựng là nền tảng của mọi kỹ năng. Listening “lời nói gió bay”, tốc độ lại nhanh, nên nếu vốn từ hạn chế thì rất khó hiểu.
Một số tài liệu học từ vựng hiệu quả:
- 600 Essential Words for the TOEIC – Sách kinh điển, gồm 50 chủ đề, mỗi chủ đề 12 từ. Có hệ thống bài tập theo chủ đề, lặp lại từ đã học trong ngữ cảnh mới. Nên học luôn word family (ví dụ: “expire” – “expiration”). Tổng vốn thu được khoảng trên 1000 từ.
- Hackers TOEIC Reading – Sách nâng cao, hoàn toàn bằng tiếng Anh, độ phủ từ vựng lớn. Phần cuối liệt kê các từ thường gặp trong đề thật. Tuy nhiên, cần nền tảng tốt mới học hiệu quả.
- Cùng học TOEIC 990 (Fanpage) – Chia sẻ từ vựng và collocation chọn lọc từ hai sách trên, có phiên bản Việt hóa, thiết kế bài tập điền chỗ trống dễ học.
2. Phát âm yếu
Nếu bạn phát âm sai, sẽ rất khó nghe đúng. Vì chương trình phổ thông ít chú trọng phát âm, nên khi nghe người bản xứ nói, ta không nhận ra từ đó.
Cần học phiên âm quốc tế IPA để đọc đúng và nghe đúng. Ngoài ra, nên luyện các hiện tượng luyến âm, biến âm, đồng hóa, giản lược – đều xuất hiện thường xuyên trong Listening.
Tài liệu khuyên dùng: Pronunciation Workshop – Bộ video luyện phát âm chuẩn, từ cơ bản nhất. Mỗi video xem lại 2–3 lần. Khi luyện theo video, vừa cải thiện phát âm, vừa tăng khả năng nghe chủ động.
3. Không theo kịp tốc độ người nói
Dù đã có từ vựng và phát âm đúng, bạn vẫn có thể “nghe không kịp”. Khi đó, hãy nghe theo key words – những từ quan trọng, mang nghĩa chính. Người nói thường nhấn mạnh vào những từ này (nói to hơn, kéo dài hơn).
Từ key words, bạn đoán ra ý chính câu, giảm tải cho não, đỡ mệt và vẫn hiểu bài.
Để luyện, hãy chọn nguồn phát nhanh hơn TOEIC thật, ví dụ xem sitcoms như:
- Friends – Hài hước, gần gũi, nhưng khá “Tây”.
- How I Met Your Mother – Nhẹ nhàng, dễ nghe, phù hợp hơn.
III. Làm sao để nâng cao điểm nghe TOEIC?
1. Giữ tâm lý vững vàng
Đề nghe dài, không có thời gian nghỉ. Có câu không nghe được thì chọn nhanh, không tiếc. Tránh phân vân quá lâu sẽ mất tập trung cho câu sau.
2. Nghe chủ động
- Hãy tưởng tượng bạn đang nhại theo người nói – giúp tập trung hơn.
- Nghe theo key word, không cố nghe từng từ.
- Khi nghe đáp án, đánh giá ngay đúng/sai: nếu không phù hợp, “loại” ngay trong đầu để khoanh vùng nhanh.
3. Chiến lược làm bài theo từng phần
Part 1: Mô tả hình (10 câu)
- Tranh người, vật hay cả hai?
- Nếu chỉ có vật → loại ngay đáp án có “people”, “the man/woman”.
- Nếu có người → đoán hành động, vị trí, số lượng.
- Kết hợp nghe và loại đáp án sai.
Part 2: Hỏi – đáp (30 câu)
- Nghe kỹ từ để hỏi (Who, What, Where, When, Why, How…).
- Loại đáp án lặp lại keyword trong câu hỏi (thường là bẫy).
- Loại đáp án có chủ ngữ khác.
- Với WH-question → xác định loại từ hỏi để chọn đúng.
- Với câu lựa chọn “or” → tập trung nghe hai keyword chính.
Part 3: Đối thoại (10 đoạn, 30 câu)
- Khi phát hướng dẫn → đọc nhanh cả 3 câu hỏi (ưu tiên đọc câu giữa trước).
- Liên hệ đáp án, đoán mối liên kết.
- Dùng ngón tay đánh dấu đáp án tạm.
- Sau khi nghe xong → tô đáp án nhanh, chuyển sang cụm kế tiếp.
Part 4: Độc thoại (10 đoạn, 30 câu)
- Cách làm giống Part 3, nhưng dễ hơn vì chỉ có một người nói, ít bẫy hơn.

