Tải FREE Đề Thi Học Sinh Giỏi Các Trường THPT Chuyên PDF – Tiếng Anh 10 Năm 2018 Khu Vực Duyên Hải Và Đồng Bằng Bắc Bộ

1. Tóm Tắt Chi Tiết Cấu Trúc và Yêu Cầu Ngôn Ngữ Của Đề Thi

Đề thi Học sinh giỏi (HSG) này được thiết kế với thời gian làm bài là 180 phút, phản ánh sự toàn diện và độ khó cao của bài kiểm tra. Cấu trúc đề thi gồm 4 phần chính, với tổng điểm là 200, phân bổ đều giữa các kỹ năng tiếp nhận (Listening, Reading) và kỹ năng sản xuất (Lexico-Grammar, Writing). Sự phân bổ này yêu cầu người học không chỉ có kiến thức rộng mà còn phải có khả năng vận dụng linh hoạt.

1.1. Phần I: Listening (50 điểm) – Năng Lực Tiếp Nhận Thông Tin Phức Hợp

Phần Nghe của đề thi không chỉ kiểm tra khả năng nghe hiểu thông tin chi tiết mà còn bao gồm cả kỹ năng nghe để suy luận (inference) và tổng hợp thông tin trong bối cảnh học thuật hoặc chuyên môn.

1. Part 1: Note Completion (Điền thông tin): Yêu cầu người nghe phải điền không quá 2 từ và/hoặc 1 số, vào một biểu mẫu hoặc ghi chú (ví dụ: thông tin về City Library). Bài tập này kiểm tra khả năng chọn lọc thông tin quan trọng, cụ thể như giờ giấc (Hours: 8:30 to 4:30), vị trí các khu vực trong thư viện (Ground floor: reference books; Third floor: children’s books), và các hoạt động đang diễn ra (Brown cart: books to re-shelve).
2. Part 2: Multiple Choice (Chọn đáp án đúng): Yêu cầu nghe một cuộc thảo luận giữa hai nhà tâm lý học về modern childhood (tuổi thơ hiện đại). Chủ đề này mang tính học thuật và xã hội cao, đòi hỏi người nghe phải nắm bắt được luận điểm chính, ý kiến trái chiều, và hàm ý của người nói, không chỉ đơn thuần là thông tin bề mặt.

1.2. Phần II: Lexico-Grammar (Ngôn Ngữ Học và Ngữ Pháp) – Thử Thách Về Sự Chính Xác và Phong Phú

Phần này là nơi thể hiện rõ nhất mức độ chuyên sâu của đề thi, kiểm tra khả năng nắm vững từ vựng và cấu trúc ngữ pháp nâng cao, vượt xa chương trình phổ thông.

1. Cloze Test (Điền từ vào chỗ trống): Kiểm tra sự kết hợp từ (collocation), cụm động từ (phrasal verbs), và từ vựng chuyên sâu. Người học phải chọn từ phù hợp nhất về cả nghĩa lẫn cấu trúc.
2. Word Forms (Hình thức từ): Yêu cầu chuyển đổi từ loại (danh từ, động từ, tính từ, trạng từ) bằng cách thêm tiền tố, hậu tố, hoặc sử dụng các hình thức phức tạp hơn của từ. Bài tập này kiểm tra sự làm chủ của học sinh đối với cấu tạo từ (morphology) và phạm vi từ vựng rộng.
3. Advanced Structures and Idioms: Đây là phần quan trọng nhất, nơi giáo viên cung cấp các giải thích chi tiết về các cụm từ cố định và thành ngữ nâng cao, thể hiện rõ trình độ C1/C2 được nhắm tới:
   • Got the revenge on sb = pay sb back: Cấu trúc thành ngữ phức tạp, đòi hỏi kiến thức về sự thay thế động từ (verb substitution).
   • In the immediate vicinity: Cụm giới từ nâng cao, có nghĩa là “khu vực lân cận”, vượt xa các giới từ chỉ nơi chốn thông thường.
   • Become man and wife: Thành ngữ chỉ việc kết hôn, yêu cầu sự hiểu biết về cách diễn đạt trang trọng hoặc ẩn dụ.
   • small cog in a big wheel: Thành ngữ chỉ người giữ vị trí nhỏ trong một tổ chức lớn, đòi hỏi kiến thức về các hình ảnh ẩn dụ (metaphorical language) trong tiếng Anh.
   • Take for a ride: Thành ngữ mang nghĩa “lừa đảo”, kiểm tra kiến thức về các cụm động từ bất quy tắc (idiomatic phrasal verbs).
   • Make short work of sth: Cụm từ chỉ hành động “giải quyết, hoàn thành cái gì đó nhanh chóng”, yêu cầu sự làm chủ về cách diễn đạt súc tích và tự nhiên.

1.3. Phần III: Reading (Phần Đọc Hiểu) – Phân Tích Văn Bản Dài và Học Thuật

Phần Đọc Hiểu gồm nhiều đoạn văn với chủ đề phức tạp, yêu cầu học sinh phải duy trì sự tập trung trong thời gian dài và áp dụng nhiều chiến lược đọc khác nhau.

1. Multiple Choice Reading: Đọc các đoạn văn dài để tìm ý chính, chi tiết, và quan trọng nhất là suy luận (inference) về thái độ, mục đích của tác giả.
2. Gap Filling/Summary Cloze: Điền từ vào chỗ trống trong một đoạn văn liên tục. Khác với Cloze Test ở Phần II, phần này đòi hỏi người học phải hiểu rõ sự gắn kết ý nghĩa (cohesion) và sự mạch lạc (coherence) của toàn bộ đoạn văn để chọn từ phù hợp nhất về ngữ nghĩa, ngữ pháp, và sự liên kết văn bản.

1.4. Phần IV: Writing (Phần Viết Luận và Chuyển Đổi Câu) – Sản Xuất Ngôn Ngữ Chính Xác và Mạch Lạc

Phần Viết là đỉnh cao của bài thi, kiểm tra khả năng sử dụng tiếng Anh một cách sáng tạo, chính xác, và có tính thuyết phục cao.

1. Sentence Transformation (Viết lại câu): Sử dụng các từ cho sẵn (không được thay đổi) để viết lại câu mới sao cho ý nghĩa không đổi. Như đã thấy trong Phần II, các từ được cho thường là thành ngữ (idioms) hoặc cụm từ nâng cao (immediate, man, cog, ride, short), buộc học sinh phải làm chủ cấu trúc cú pháp phức tạp để lồng ghép các từ này một cách chính xác.
2. Essay Writing (Viết luận – 30 điểm): Viết một bài luận về một chủ đề mang tính tranh luận cao, ví dụ: quan điểm về lớp học trực tuyến (online classes) và lớp học truyền thống (traditional classes). Phần này yêu cầu học sinh:
   • Cấu trúc Lập luận: Trình bày rõ ràng quan điểm, sử dụng luận điểm và luận cứ logic.
   • Ngôn ngữ Học thuật: Sử dụng từ vựng và cấu trúc câu phức tạp (phrasal verbs, inversions, advanced linkers) với độ chính xác cao.
   • Độ Dài và Sự Mạch Lạc: Thể hiện khả năng xây dựng một bài viết dài, mạch lạc, có tính liên kết chặt chẽ.

2. Cảm Nhận Sư Phạm và Đánh Giá Chuyên Sâu

Đề thi này không chỉ là một công cụ đánh giá, mà còn là sự phản ánh của triết lý đào tạo học sinh chuyên ngữ, trong đó năng lực ngôn ngữ được định nghĩa bằng sự làm chủ các tầng bậc cao nhất của tiếng Anh.

2.1. Tính Toàn Diện và Độ Chính Xác Tuyệt Đối

1. Đo lường Toàn bộ Phổ Năng lực: Đề thi đã bao trùm toàn bộ phổ năng lực C1/C2 của người học. Từ kỹ năng nhận dạng thông tin nhanh (Listening Part 1), đến khả năng phân tích ngôn ngữ sâu (Lexico-Grammar), tổng hợp và đánh giá thông tin (Reading), và cuối cùng là khả năng sản xuất ngôn ngữ học thuật (Writing).
2. Sự Ưu Tiên của Độ Chính Xác: Trong kỳ thi HSG, độ chính xác (accuracy) về ngữ pháp và từ vựng là tối quan trọng. Việc kiểm tra các quy tắc chính tả, cách chia động từ bất quy tắc, và việc sử dụng đúng hình thức từ trong phần Word Forms hay Sentence Transformation cho thấy sự khác biệt giữa người dùng ngôn ngữ lưu loát (B2) và người dùng ngôn ngữ thông thạo (C1/C2). Ở mức độ này, sự “chấp nhận được” không còn đủ, mà phải là sự “hoàn hảo”.

2.2. Triết Lý Đào Tạo Từ Vựng Chuyên Sâu và Thành Ngữ

Phần giải thích chi tiết về từ vựng và thành ngữ là điểm sáng nhất, tiết lộ trọng tâm đào tạo của các trường chuyên ngữ.

1. Vượt Ra Ngoài Từ Vựng “Sách Giáo Khoa”: Đề thi không kiểm tra từ vựng thông dụng mà đi sâu vào các cụm từ mang tính biểu cảm cao và ít gặp. Thành ngữ như small cog in a big wheel hay take for a ride là những đơn vị từ vựng không thể dịch trực tiếp, đòi hỏi sự tiếp thu qua việc đọc và nghe mở rộng, phản ánh sự hiểu biết sâu sắc về văn hóa và cách diễn đạt ẩn dụ của ngôn ngữ đích.
2. Khả Năng Sử Dụng Cấu Trúc Cố Định (Collocations and Idioms): Việc chuyển đổi câu từ cấu trúc đơn giản (They were married last year) sang thành ngữ (They became man and wife last year) kiểm tra khả năng đa dạng hóa cách diễn đạt và sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên, tự tin, và ấn tượng. Đây là dấu hiệu của người học đã vượt qua giai đoạn học ngữ pháp cấu trúc (structural grammar) để tiến vào giai đoạn làm chủ ngữ nghĩa và cách diễn đạt tự nhiên (lexical approach).

2.3. Vai Trò Tối Quan Trọng của Kỹ Năng Viết Luận (Essay Writing)

Việc dành 30 điểm (một phần đáng kể) cho bài luận cho thấy mục tiêu cuối cùng của đào tạo chuyên ngữ là tạo ra những học sinh có khả năng tư duy và lập luận bằng tiếng Anh.

1. Yêu cầu về Tư duy Phản biện: Chủ đề về online classes vs. traditional classes là một chủ đề học thuật kinh điển, yêu cầu học sinh không chỉ trình bày ý kiến mà còn phải so sánh, đối chiếu, và bảo vệ quan điểm của mình bằng các luận cứ logic và ví dụ cụ thể.
2. Chuyển đổi Từ Vựng Thành Luận Điểm: Học sinh phải sử dụng kho từ vựng và cấu trúc phức tạp đã học trong các phần trước để xây dựng bài viết. Ví dụ, một bài luận tốt sẽ không chỉ nói The houses near the blast were damaged mà sẽ sử dụng cụm từ nâng cao như The houses in the immediate vicinity of the blast were severely damaged, làm tăng tính học thuật và chính xác của văn phong.

2.4. Sự Kết Nối Giữa Ngữ Pháp, Từ Vựng và Ngữ Âm

Dù không thể phân tích trực tiếp phần Ngữ Âm trong tài liệu đáp án này, sự tồn tại của Phần Listening và các bài tập tập trung vào Pronunciation trong phần Lexico-Grammar (ví dụ: quy tắc phát âm đuôi -ed hay danh từ số nhiều) cho thấy giáo trình và đề thi chuyên ngữ coi trọng sự kết nối giữa ba trụ cột ngôn ngữ này. Sự thành thạo toàn diện đòi hỏi phải biết cách viết (chính tả), cách nói (phát âm, trọng âm), và cách sử dụng (ngữ pháp/từ vựng) một cách đồng bộ.

2.5. Tầm Quan Trọng của Tài Liệu Giải Thích Chi Tiết

Việc tài liệu được đặt tên là Đáp án chi tiết (Detailed Answer Key) và có kèm theo các chú thích tham khảo về giáo trình nâng cao (Giải thích chi tiết Destination B2, C1C2) cho thấy giá trị của tài liệu này trong quá trình học tập.

1. Học Tập Liên Tục: Nó khuyến khích học sinh không chỉ dừng lại ở việc biết đáp án nào là đúng mà phải hiểu tại sao nó đúng và nó thuộc phạm vi kiến thức nào. Điều này thúc đẩy quá trình tự học và nghiên cứu sâu hơn về ngôn ngữ.
2. Tiêu Chuẩn Hóa Kiến Thức: Việc tham chiếu đến các giáo trình quốc tế như Destination B2, C1/C2 xác nhận rằng kiến thức được kiểm tra trong đề thi HSG này đã được chuẩn hóa theo các tài liệu và tiêu chuẩn ngôn ngữ quốc tế cao nhất.

3. Tổng Kết Đánh Giá

Đề thi Học sinh giỏi Tiếng Anh này là một thử thách đích thực, được thiết kế để phân loại và đánh giá những học sinh có năng lực ngôn ngữ vượt trội. Nó đại diện cho tiêu chuẩn giáo dục chuyên ngữ, nơi kiến thức ngôn ngữ được xem là một lĩnh vực học thuật nghiêm túc, đòi hỏi sự đầu tư lớn vào cả bề rộng (phạm vi từ vựng, chủ đề) và chiều sâu (độ chính xác ngữ pháp, sự làm chủ thành ngữ và phong cách viết).

1. Về Mặt Sư Phạm: Đề thi thành công trong việc tạo ra một khuôn khổ đánh giá toàn diện, buộc học sinh phải phát triển đồng bộ 4 kỹ năng và làm chủ kho từ vựng nâng cao. Nó chuyển tải thông điệp rằng để đạt đến trình độ thông thạo, người học phải vượt qua các quy tắc ngữ pháp cơ bản để tiến vào thế giới của các cụm từ, thành ngữ, và cách diễn đạt tự nhiên của người bản xứ.
2. Về Khía Cạnh Đào Tạo: Tài liệu này là một nguồn tài nguyên quý giá cho cả giáo viên và học sinh. Đối với giáo viên, nó cung cấp một bản đồ chi tiết về những gì cần được giảng dạy và nhấn mạnh ở trình độ C1/C2. Đối với học sinh, nó là một chỉ báo rõ ràng về khoảng cách giữa tiếng Anh phổ thông và tiếng Anh chuyên ngữ, thúc đẩy tinh thần học tập và nghiên cứu không ngừng.

Tóm lại, Đáp án chi tiết của kỳ thi này là minh chứng rõ ràng cho mức độ nghiêm ngặt và chuyên sâu của việc đào tạo học sinh giỏi Tiếng Anh tại Việt Nam, chuẩn bị cho các em không chỉ cho các kỳ thi mà còn cho việc sử dụng tiếng Anh như một công cụ học thuật và nghề nghiệp ở trình độ cao nhất.