LỜI MỞ ĐẦU
Kỳ thi IELTS là kỳ thi đánh giá năng lực sử dụng tiếng Anh của thí sinh trong môi trường học thuật. Thí sinh sẽ phải hoàn thành 4 bài thi bao gồm Listening, Reading, Writing và Speaking. Tuy nhiên, không ít các bạn thí sinh gặp khó khăn trong phần thi Listening và Reading.
Để hỗ trợ các bạn nâng band điểm hai phần thi Reading và Listening, IELTS Xuân Phi xin hân hạnh gửi tặng đến các bạn quyển sách Reading and Listening Handbook, do thầy Phạm Xuân Phi và Phòng học thuật IELTS Xuân Phi thực hiện. Quyển sách này không chỉ giới thiệu đến các bạn những kỹ năng cơ bản để xây dựng một nền tảng thật tốt mà còn giới thiệu các chiến lược học và mẹo nhỏ để giúp các bạn vượt qua phần thi Reading và Listening với kết quả mong muốn.
Tài liệu này hứa hẹn sẽ giúp các bạn trang bị cho mình những tri thức và kỹ năng cần thiết để vượt qua nỗi sợ gặp đề khó và trở nên tự tin hơn khi tham dự kỳ thi IELTS.
Hy vọng rằng tài liệu này sẽ hỗ trợ các bạn vượt qua kỳ thi IELTS và đạt điểm số mong muốn.
Chúc các bạn thành công!
READING
I. Các kỹ năng nền tảng
1.1. Đọc hiểu – Reading Comprehension
Bạn có bao giờ thấy mình đọc một bài báo, một đoạn văn bằng tiếng Anh hay tiếng Việt mà sau khi đọc xong thấy không có gì đọng lại trong đầu? Bạn không thể hiểu được ý người viết muốn truyền tải trong cả đoạn?
Đó là do gần như bạn mới chỉ dừng ở việc “nhìn chữ”, đưa mắt qua các từ mà đầu óc thực ra chưa có sự phân tích, tổng hợp, tư duy – nói cách khác, bạn chưa thực sự “hiểu”.
Reading nghĩa là Đọc, còn Reading Comprehension mới có nghĩa là Đọc và Hiểu.
Khi làm bài IELTS, có nhiều học viên thắc mắc tại sao đoạn văn không có từ mới, không có cấu trúc lạ mà đọc rồi vẫn không hiểu và không thể tìm được câu trả lời dù biết chắc nó chỉ ở đâu đó trong đoạn đó. Lý do chính là chưa có độ “Hiểu” như nói ở trên.
Comprehension – “Đọc và Hiểu” chính là cái gốc của Reading. Cây muốn vững phải có bộ gốc tốt, muốn điểm cao, muốn bứt tốc, muốn học nhanh thì phải có kỹ năng nền tảng tốt.
Tuy nhiên, một thực tế là các bạn sinh viên chúng ta thường lười đọc sách, đọc ít sách. Khi đọc thì đa phần là các cuốn giáo trình bắt buộc, đọc rồi học thuộc một số đoạn trong đó để đi thi. Bởi vậy nên, tư duy phản biện, tư duy phân tích trong quá trình đọc đều kém.
Đó là một thực tế, một sự thật, một thiếu sót nguy hiểm mà bản thân mình cho đến tận khi sang UK học mới cảm nhận được. Ngay lập tức, mình đã luyện tập bằng mấy phương pháp dưới đây.
a. Các phương pháp luyện:
– Đọc và tóm tắt:
Sau khi đọc xong, mình hay tập tóm tắt lại các nội dung mình vừa đọc. Mình viết một đoạn tối đa 250 từ để tóm tắt 1–2 trang giấy và chỉ 1–2 câu để tóm lược nội dung cho một đoạn văn.
Tập như vậy bạn sẽ buộc phải nghiên cứu đâu là trọng tâm chính, ý chính mà tác giả muốn truyền đạt, cũng có nghĩa đã nắm được sâu hơn về bài viết.
– Xác định cấu trúc:
Hãy thử vẽ một tấm bản đồ thể hiện cấu trúc của cả bài viết, cách người viết sắp xếp và trình bày các ý; tìm hiểu cách họ chứng minh, bảo vệ hay phản bác luận điểm. Thấy được cấu trúc rõ ràng sẽ giúp bạn ghép nối được mảng nội dung, thấy được vai trò, vị trí của nó trong tổng thể.
– Tự đặt câu hỏi:
Trước và sau khi đọc, mình cố gắng tự đưa ra những câu hỏi để định hướng quá trình đọc thông tin cũng như tự khuyến khích bản thân đào sâu thêm những câu, những ý thú vị trong bài.
Một số câu hỏi thường được sử dụng:
• What is the meaning of …?
• Why is … important?
• What is the difference between …?
• Explain why ….
• Explain how …
Nếu có người cùng đọc một tài liệu với bạn, hãy cùng thảo luận những câu hỏi này sau khi đọc để làm rõ những phần mình chưa thực sự hiểu.
b. Tài liệu luyện tập:
Bạn có thể lựa chọn bất kỳ tài liệu gì bằng tiếng Anh hay tiếng Việt để luyện tập kỹ năng trên. Tuy nhiên, với người học IELTS thì chắc chắn luyện tập đọc tiếng Anh ngay từ đầu sẽ giúp bạn vừa nâng cao khả năng đọc hiểu, vừa xây dựng được vốn từ vựng và ngữ pháp của mình.
Hãy bắt đầu với lĩnh vực bạn quan tâm, cảm thấy hứng thú.
Một số nguồn gợi ý:
- Tuổi trẻ Online: www.tuoitrenews.vn
- Vietnam News: www.vietnamnews.vn
- BBC: www.bbc.com
- CNN: www.cnn.com
Để thuận tiện hơn, nếu có smartphone bạn hãy cài các ứng dụng đọc báo như Newsblur, Feedly, Flipboard. Các chức năng đọc, lọc, ghim, sắp xếp các bài báo, bài chia sẻ sẽ giúp bạn đỡ mất thời gian tìm kiếm và có trải nghiệm đọc tốt hơn. Cá nhân mình dùng Feedly thấy rất hài lòng!
1.2. Scanning
a. Scanning để làm gì?
Scanning chính là kỹ năng khi bạn xác định vị trí của từ khóa (keywords) trong bài đọc. Hai yêu cầu quan trọng khi scanning là Nhanh – Không bỏ sót.
Rất tệ hại nếu bạn không tìm được chỗ có câu trả lời, mất thời gian dò đi dò lại cả bài.
Bạn cần Nhanh bởi đây là việc chiếm tỉ trọng thời gian lớn trong quá trình làm bài – câu nào, dạng bài nào của IELTS Reading cũng đều phải sử dụng kỹ năng scan cả.
Vậy nên, thao tác thành thạo sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian quý giá vào các công việc khác.
Để nhanh thì bạn phải tránh việc đọc và hiểu, thay vào đó, phải lướt qua các câu, các dòng một cách nhanh chóng nhưng không bỏ qua bất kỳ từ nào.
b. Các cách scanning khác nhau:
Hai yêu cầu trên sẽ đạt được khi bạn thực hiện các mẹo sau:
– Mẹo thứ nhất:
Sử dụng bút chì để dẫn mắt. Khi đối diện với cả một trang giấy toàn chữ dưới áp lực thời gian, mắt bạn sẽ dễ bị rối, nhảy lung tung. Hãy dùng bút chì để dẫn mắt qua từng dòng, giữ ổn định và không bỏ sót từ.
– Mẹo thứ hai:
Đọc ngược theo dòng. Khi bạn đọc từ phải qua trái, não sẽ không dịch nghĩa, giúp bạn lướt nhanh hơn.
Ví dụ câu:
“Cristiano Ronaldo is the Champions League’s all-time top scorer with 88 goals”
Đọc ngược:
“goals 88 with scorer top all-time League’s Champions the is Ronaldo Cristiano”
Khi không còn nghĩa, bạn sẽ không phải nghĩ, và khi không nghĩ, bạn sẽ đọc nhanh hơn.
Cách scan:
Cách 1: Zigzag trái–phải–trái.
Cách 2: Scan tất cả từ phải qua trái.
Cách 3: Scan từ dưới lên trên.
Trong học sinh của mình, khoảng 60% chọn cách 1, 30% chọn cách 2, và 10% chọn cách 3.
Chỉ sử dụng một trong 3 phương pháp, tốc độ scan của các bạn đã tăng gấp 2–3 lần!
1.3. Skimming
Skimming là đọc lướt để nắm ý chính của từng đoạn hoặc cả bài, không cần đi sâu vào chi tiết.
Bạn cần chú ý đến:
- Topic sentence: thường là câu đầu tiên của mỗi đoạn.
- Tiêu đề và tiêu đề phụ – thể hiện nội dung cô đọng nhất.
Khi skim, tập trung vào danh từ, động từ và các organising words như reason, example, response, answer, v.v.
1.4. Đọc nhanh – Speed Reading
Tốc độ đọc trung bình là khoảng 200 từ/phút.
Với luyện tập, bạn có thể tăng lên 1000–1200 từ/phút, giúp tiết kiệm thời gian và cải thiện khả năng xử lý thông tin.
Công cụ luyện tập:
- Trang web:www.spreeder.com
- Bước 1: Copy đoạn văn.
- Bước 2: Chọn tốc độ (Words per minute).
- Bước 3: Tập đọc và tăng dần tốc độ.
- App “Speed Reading”
- App “Elevate” – ứng dụng phát triển kỹ năng ngôn ngữ, tư duy, tập trung, đọc hiểu.
II. Chiến lược học
Phần này cung cấp lộ trình và chiến thuật ôn luyện chi tiết cho cả người mới bắt đầu và người sắp thi.
Toàn bộ quá trình được chia thành 5 giai đoạn:
Know-how, Practice Easy, Practice Real Test, Practice Challenging Test, và Practice Real Test (final).
Giai đoạn 1: Know-how
“Know-how” nghĩa là biết cách ôn luyện Reading hiệu quả – học cái gì, học ở đâu, học như thế nào.
Đây là bước giúp bạn nắm vững chiến thuật và kỹ năng nền tảng.
Nhiều bạn mất cả tháng để mò mẫm, nhưng thực tế chỉ cần 1 ngày học đúng cách là đủ.
Khóa học 7 giờ của thầy Xuân Phi IELTS hướng dẫn toàn bộ phương pháp này, giúp bạn có lộ trình rõ ràng, tự tin và ổn định tinh thần trước kỳ thi.
Thời gian: 1 ngày.
Giai đoạn 2: Practice Easy
Sai lầm phổ biến là bắt đầu ngay với đề Cambridge – quá khó, dễ nản.
Thay vào đó, hãy luyện với đề dễ, có giải thích chi tiết.
Học như chạy marathon – khởi động nhẹ, tăng dần tốc độ, rồi bứt phá.
Tài liệu khuyên dùng:
- IELTS Reading Practice Tests – McCarter & Ash
- Improve your Reading – Sam McCarter & Norman Whitby
- Essential for IELTS Reading – Hu Min & John A. Gordon
Thời gian: 2–3 tuần.
Giai đoạn 3: Practice Real Test
Khi đã vững kỹ năng, hãy tập trung cải thiện điểm yếu, đặc biệt là dạng câu hỏi bạn hay sai.
Ghi nhớ câu thần chú:
“Train yourself, don’t test yourself.”
Mục tiêu là học để tiến bộ, không phải chỉ kiểm tra điểm số.
Luyện 1–2 passage mỗi ngày, phân tích lỗi sai, học từ vựng mới.
Tài liệu khuyên dùng:
- Cambridge 5–10
- Official Guide to IELTS
- Official Practice Test Materials
- Test Plus 3
Thời gian: 3–8 tuần.
Giai đoạn 4: Practice Challenging Test
Đây là giai đoạn bứt tốc – luyện đề khó hơn Cambridge để tăng sức chịu đựng và tốc độ.
Sau khi hoàn thành, quay lại đề Cam sẽ thấy dễ hơn rất nhiều.
Tài liệu khuyên dùng:
- Test Plus 1 + 2
- Complete IELTS (6.5–7.5)
Thời gian: 1–2 tuần.
Giai đoạn 5: Practice Real Test (Final)
Trước khi đi thi 1–2 tuần, quay lại làm đề Cambridge để lấy lại nhịp, thói quen tư duy của đề chuẩn IELTS.
Giai đoạn này giúp bạn ôn lại toàn bộ kiến thức, củng cố kỹ năng và tự tin bước vào kỳ thi thật.